عید غدیر یکی از مهمترین و بزرگترین اعیاد در میان شیعیان است که به مناسبت اعلام ولایت و امامت حضرت علی (ع) توسط پیامبر اسلام (ص) در غدیر خم برگزار میشود. این رویداد در هجدهم ذیالحجه سال دهم هجری رخ داد و از آن زمان تا کنون به عنوان یکی از روزهای مهم و مقدس در تقویم شیعیان شناخته میشود. در این روز، پیامبر اکرم (ص) پس از حج الوداع، در مکانی به نام غدیر خم، حضرت علی (ع) را به عنوان جانشین و ولیامر مسلمانان معرفی کرد.
ماجرای غدیر خم از این قرار است که پیامبر اسلام (ص) در راه بازگشت از حج الوداع، به فرمان الهی در غدیر خم توقف کرد و در حضور جمعیت زیادی از مسلمانان، دست حضرت علی (ع) را بلند کرد و فرمود: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» که به معنای «هر کس که من مولای او هستم، علی مولای اوست» میباشد. این جمله به طور واضح ولایت و رهبری حضرت علی (ع) را پس از پیامبر (ص) تأیید میکند و این رویداد به عنوان سندی مهم در تاریخ اسلام شناخته میشود.
عید غدیر در میان شیعیان با مراسم و جشنهای مختلفی همراه است. مردم در این روز به دیدار یکدیگر میروند، جشن و سرور برپا میکنند و با توزیع شیرینی و نذری، شادی خود را با دیگران به اشتراک میگذارند. همچنین مراسم دعا، نیایش و سخنرانیهایی درباره اهمیت و فضایل حضرت علی (ع) و واقعه غدیر خم برگزار میشود. بسیاری از افراد نیز با انجام اعمال خیر و کمک به نیازمندان، سعی میکنند تا روح این روز بزرگ را گرامی بدارند.
در ادبیات و فرهنگ شیعه، عید غدیر دارای جایگاه ویژهای است و شاعران و نویسندگان بسیاری در وصف این روز و فضایل حضرت علی (ع) آثار فراوانی خلق کردهاند. این اشعار و متون مذهبی به تبیین بیشتر اهمیت عید غدیر و نقش حیاتی آن در تاریخ تشیع کمک کرده است. همچنین، احادیث و روایتهای فراوانی از پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) درباره عظمت و فضیلت این روز نقل شده است.
در نهایت، عید غدیر یادآور یکی از مهمترین و سرنوشتسازترین رویدادهای تاریخ اسلام است که اهمیت ولایت و امامت در مذهب شیعه را برجسته میسازد. این روز فرصتی است برای تجدید عهد با ولایت حضرت علی (ع) و اهل بیت (ع) و تاکید بر پیروی از آموزههای ایشان در زندگی فردی و اجتماعی. برگزاری مراسم عید غدیر و یادآوری این واقعه بزرگ، نقش مهمی در تقویت ایمان و همبستگی میان مسلمانان دارد.