عید غدیر خم یکی از بزرگ‌ترین اعیاد اسلامی و به ویژه در میان شیعیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. این روز، یادآور واقعه‌ای است که در سال دهم هجری قمری رخ داد و طی آن پیامبر اسلام حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در محلی به نام غدیر خم، حضرت علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام) را به عنوان جانشین و ولی امر پس از خود به مسلمانان معرفی کردند.
ماجرای غدیر خم:
پس از پایان مراسم حج (حجةالوداع)، پیامبر اکرم (ص) به دستور الهی در محلی به نام غدیر خم توقف کردند و هزاران نفر از مسلمانان را فراخواندند. در این اجتماع عظیم، پیامبر دست حضرت علی (ع) را بالا برده و جمله تاریخی خود را بیان فرمودند:
“من کنت مولاه فهذا علی مولاه”
به این معنا که “هرکس من مولای او هستم، این علی نیز مولای اوست.” این جمله تأکید بر ولایت و رهبری حضرت علی (ع) به عنوان ادامه‌دهنده راه پیامبر بود. پس از این اعلام، مردم با حضرت علی (ع) بیعت کردند و این واقعه به عنوان نقطه عطفی در تاریخ اسلام شناخته شد.
اهمیت عید غدیر:
عید غدیر نماد اتحاد و ولایتمداری در اسلام است. این روز نشان‌دهنده جایگاه ویژه ولایت در دین اسلام و نقش مهم رهبری در هدایت امت است. برای شیعیان، عید غدیر به عنوان روز تأیید امامت حضرت علی (ع) و آغاز سلسله امامت و ولایت شناخته می‌شود. این عید، فرصتی برای تجدید عهد با اهل بیت (علیهم‌السلام) و ارزش‌های اسلامی است.
آداب و مراسم عید غدیر:
- برگزاری جشن‌ها و سرور: مسلمانان در این روز با برگزاری مراسم جشن، مولودی‌خوانی، و مدیحه‌سرایی، این واقعه تاریخی را گرامی می‌دارند.
- خواندن دعاهای مخصوص: دعاهایی همچون دعای ندبه و زیارت امیرالمؤمنین (ع) از اعمال مستحب این روز است.
- پخش نذری و اطعام نیازمندان: تهیه غذا و تقسیم آن میان مردم به ویژه نیازمندان، از جمله اعمال ثواب‌مند این روز است.
- بیان فضائل امام علی (ع): در سخنرانی‌ها و مجالس، فضائل و کرامات امام علی (ع) یادآوری می‌شود.
- تجدید بیعت با ولایت: مسلمانان با یادآوری این روز، پیوند خود را با ولایت و امامت تقویت می‌کنند.
پیام عید غدیر:
عید غدیر، علاوه بر جنبه تاریخی، پیام معنوی و اخلاقی بزرگی برای جامعه اسلامی دارد. این عید یادآور اهمیت رهبری عادل، ولایتمداری، و تبعیت از ارزش‌های دینی است. همچنین نشان‌دهنده مسئولیت مسلمانان در حفظ اتحاد و پیروی از رهنمودهای الهی و پیامبر اسلام (ص) است.
عید غدیر، به عنوان “عیدالله الاکبر”، فرصتی برای جشن گرفتن و یادآوری نعمت ولایت است که محور انسجام و رشد جامعه اسلامی به شمار می‌رود.
