عقیقه کردن یکی از سنت‌های اسلامی است که به شکرانه ولادت فرزند انجام می‌شود. این عمل، بر اساس توصیه‌های دینی، سنتی مستحب است و پیامبر اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) بر انجام آن تأکید داشته‌اند.
تعریف عقیقه
عقیقه به قربانی‌کردن یک حیوان (معمولاً گوسفند، بز، گاو یا شتر) برای فرزند تازه متولد شده اشاره دارد. این عمل، نوعی سپاسگزاری به درگاه خداوند برای نعمت فرزند و در عین حال یک نوع صدقه و خیرخواهی به شمار می‌آید.
شرایط و آداب عقیقه
- زمان انجام عقیقه:
بهترین زمان برای عقیقه کردن، روز هفتم تولد فرزند است. اگر انجام آن در این روز ممکن نباشد، تا زمانی که شرایط فراهم شود، می‌توان آن را به تأخیر انداخت. - نوع قربانی:
- حیوان باید سالم، بدون نقص و بالغ باشد.
- گوسفند یا بزی که برای عقیقه انتخاب می‌شود، باید ویژگی‌های قربانی در عید قربان را داشته باشد.
- تقسیم گوشت:
گوشت عقیقه معمولاً میان فقرا و نیازمندان توزیع می‌شود. همچنین می‌توان بخشی از آن را به نزدیکان و اقوام داد. - توصیه‌ها برای خانواده:
- بهتر است والدین و فرزند از گوشت عقیقه استفاده نکنند، اما دیگر اعضای خانواده می‌توانند از آن بخورند.
- نام خداوند هنگام قربانی کردن بر زبان آورده شود:
«بِسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ، اللَّهُمَّ لَکَ وَإِلَیْکَ، هَذِهِ عَقِیقَةٌ عَنْ [نام فرزند]».
- سایر اعمال مستحب روز هفتم:
علاوه بر عقیقه، مستحب است در روز هفتم تولد، نام فرزند انتخاب شود، سر او تراشیده شود و به وزن موی سرش طلا یا نقره صدقه داده شود.
فلسفه عقیقه
این سنت، نشانه شکرگزاری از خداوند و نوعی سپر بلای معنوی برای کودک است. گفته شده است که عقیقه باعث حفاظت فرزند از بلاها و آفات می‌شود و از لحاظ معنوی آثار مثبتی برای خانواده و اجتماع دارد.
عقیقه، سنتی زیبا برای گرامیداشت نعمت فرزند و یاری به نیازمندان است.
