جمادی‌الاول یا جمادی‌الاُولی پنجمین ماه از تقویم قمری اسلامی است. این ماه، یکی از ماه‌های عادی قمری است و پس از ماه ربیع‌الثانی و پیش از جمادی‌الثانی قرار دارد. تعداد روزهای این ماه ۳۰ روز است، مگر اینکه تقویم قمری بنا به رویدادهای خاصی تغییر کند.
در تاریخ اسلامی، جمادی‌الاول به دلیل برخی رویدادها و وقایع مهم، اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این رویدادها جنگ مؤتة است که در سال هشتم هجری قمری در این ماه رخ داد. در این نبرد، سپاه مسلمانان به فرماندهی جعفر بن ابی‌طالب، زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه علیه سپاه روم جنگیدند و این سه فرمانده به شهادت رسیدند.
از دیگر رویدادهای مهم این ماه، روز وفات حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) است که طبق برخی از روایات، در این ماه رخ داده است. این روز در میان شیعیان بسیار مهم است و با مراسم سوگواری همراه است.
در بسیاری از کشورها و جوامع اسلامی، مسلمانان ماه جمادی‌الاول را به عنوان فرصتی برای توجه به مسایل معنوی، ذکر و دعا قرار می‌دهند و برخی نیز این ماه را برای انجام نذورات و صدقات مناسب می‌دانند.
به طور کلی، جمادی‌الاول با تاریخ اسلام و رویدادهای آن پیوندی عمیق دارد و مسلمانان به مناسبت‌های گوناگونی در این ماه به یاد بزرگان دین و نیز بازبینی ارزش‌های اخلاقی و دینی خود می‌پردازند.
